تمپو

الاویل می گفت همیشه هم کارهای پیچیده در میان نیست، تعریف می کرد روزهای پنج شنبه که بلوار کشاورز، یا خیابان انقلاب از چهار راه ولیعصر به سمت نرده های دانشگاه از دیگر روزها خلوت ترند، در قدم زدن های حالا تبدیل به عادت شده اش گاه کنار رهگذری مو پریشان! و نرگس ساق! ریتم گام هایش را یکسان می کرد و بدون لحظه ای عقب افتادن یا جلو زدن و بدون هیچ نگاه دوباره و گفتگویی او در سمتی و وی در سمت دیگر سعی می کرد مسافتی را با ایشان طی کند. بی خیال و قید از داوری رهگذر تنها زمانی را با یکی، قدم زدن می خواست گویی که این بامعناترین رفتارهاست در آن زمان خاص؛ که کمالـ انجامش را به خود بدهکار است. بعد هم لحظه‎ی انفصال از این زمان و مکان آنی بود که رهگذر می خواست باب گفتگویی یا اشارتی را باز بکند که مرگ «حال» بود آن زمان و پایانش، و قدم ها کند می شد یا تند برای هم مسیر شدن با رهگذر غریبه ای دیگر.

وادیِ وهم

همه در جهان خویش می‎زیند و زیستن برای برخیشان منحصر به همان وادی خویشتن است و برای برخی فراتر از آن در اشتراک با وادی دیگران. گاه چنان در جهان خویش غرق می شوند که برای همیشه ناشناخته-جهان می مانند بعضی هاشان؛ و چنان اندوه بار است این ناشناخته-جهان را پایان یافتن با آدمیانِ صاحبشان که گویی گونه ای آخرین را انقراض به تماشا نشسته ای. ناشناخته-جهان ها اما همیشه مانند سیاه چالی، برهمکنشی را شاید با آدم ها و اتفاقات و جهان داشته باشند محدود که تو در تاریکی مطلق تکرار ها و نبودها کشفشان کنی و سعی کنی بیشتر بشناسی شان.

تو نوری و جهانشان سیاه چال و یا تو سیاه چالی و جهانشان نور حالا ؟

سخت سهل ساده

گمان می کنی کودکانه؛ که شاید این دیگری حالا که کتاب خانه اش به وسعت خانه اش است اسیر تعصبات و محدودیت خیال و تنگی نظر نباشد، یا آن دیگری حالا که مسافر همیشگی راه هاست لااقل همه جانبه تر به قضایا نگاه کند، شاید آن یکی که عالِمی است در عالَم خویش اندکی دورتر از مسائل به آن ها تامل کند و یا آن دورتر آدمی به اعتبار تجربه و موی سپید خویش عمیق تر و وسیع تر بنگرد. ولی همیشه هر کدامشان در جایی لنگ می زنند. همیشه نقصی از آن ها نمود پیدا می کند که تحملشان را برایت سخت می کند و اسارتشان در وجهی و بعدی سخت سهل ساده شان می کند چونان کاغذی سفید که بلافاصله خسته ات می کنند.
آدم ها بیشتر از آن که گمان می کنند در اسارت اند و دم از آزادی بیرون از اسارت گاه خویشتن می زنند. 

روزی چشم هایت را خواهی بست

آدم ها، موقعیت ها و محیط؛ شاید از تاثیر گذارترین عناصر تجربه اندوزی هستند. عناصری که گاه در رخدادی غیرمنتظره و غیر مترقبه و گاه در رویدادهایی گزین شده مورد تجربه قرار می گیرند و یا تجربه مان می کنند! و تجربه مان می کنند همان گونه که ما تجربه شان می کنیم. هر چند شاید هم پوشانی هایی در این عناصر وجود داشته باشند ولی به هر حال هر کدام به عنوان موقعیت های ویژه ای در دسترس اند و نیستند و گاه نیاز به تلاش برای بودنشان است.

محیط و موقعیت ها را که کنار بگذاریم، آدم ها از خاص ترین وجوه تجربه اندوزی هستند. آدم ها فراتر از عناصر دیگر خود زاینده ی تجربیاتی تغییر پذیر و نو در زمان های گوناگون اند که همین بر پیشی گرفتنشان از دیگر ذکر شده ها کافی است. هر روز با آدمیان گوناگون منتخب و یا اتفاقی؛ رو در رو می شویم و لختی می چشیمشان و لختی حتی نیز شاید بودنشان را نخواهیم ولی برداشت هامان از آنان، دیده هامان، شنیده هامان همه خاصه اگر تجربه کردنشان را خواسته باشیم از آن رو که زمانِ کمی است فرصت زیستن برای تجربه کردن هر چه بیشتر تجربه کردنی ها، مجال غنیمتی است برای کاراکتر سازی موجودات بی نظیری که هر یک داستانی دارند و چون کتابی بسته می مانند و حال تو دوست داری بگشاییشان و بیشتر خوانیشان و دانی که جهانی مملو از موجودات خیالی که واقعی می نمایانند و یا واقعیانی که خیالی هستند چگونه است از نگاه آنان و چگونه بوده تا به حال. آن گاه خود را در کنار آنان در حال کشف جهانی می بینی که هنوز برایت یک راز است و راز بوده و گویا راز خواهد ماند و شاید این غریب ترین و خواستنی ترین راز مکشوف ناشده برایت خواهد ماند تا روزی که چشمانت را بر رویش خواهی بست و فکر می کنی لابد، زمانی دیگر، جهانی دیگر، باز نفسی و ذهنی خواهد بود که خیال کند، تجربه کردن آدم ها هر چند از آن کنار، خاموش، سر در میان شاخه های درخت! و گاه چَشم بر چمن های زیر پایت و گاه آسمان بالای سرت، آدینه ای را به سر کردن می ارزد.

اکسیر سادگی

لابد این طور بود! از آن شب گردی های کم تر اتفاق افتان جمعه شب. نزدیک های تعطیلی اکسیر در خیابان ولیعصر جایی کنار خیابان، نزدیک تر به آن هنگام پارک ماشین حساب جدول سرکشیده به خیابان جدا از باقی رفقایش را نکرده و بعد سپر ماشین سلام کنان به جدول او را در آغوش گرفته. پیاده شدن و نگاهی به وضعیت رخ داده برای رهایی هر چه آسان تر و بعد پشت فرمان مردی سیگار به لب آن چنان که گویی جهان را بی خیال بود نگاهی به سپر و جدول کنان با دست هایش گویی که وظیفه ای روزمره را به سر انجام می رساند با چند راهنمایی کوچک با کمترین هم آغوشی بیشتر، سپر را از جدول رهانیدن و بعد همانطور سر به آسمان و زمین گویی که همان راه رفته اش را بدون برخورد با ما می رود و رفت و من هم پیاده به اکسیری که حالا چراغ های طبقات بالاییش کم کم خاموش می شدند و من معلوم نبود برای چه آن آخر شب باید به مانند آیینی باستانی سرکی به میزها و مبل ها و کمدها و آویزها و مجسمگان! و خرده ریزهای در خلوتش بزنم با این که هیچ وقت قصد خرید از این فروشگاه جمیع زرق و برق ها و گاه پنهان شدگانی دل ربا را دوست نداشته ام و باز اما آخر شب های نزدیک به تعطیلی اش را دوست داشته ام و نداشته ام. قصه آن مرد بود و یا شب و یا اکسیر و یا خیابان. قصه سپر بود و جدول و یا شب های تهران؟!*

*فعل ها و زمان های ملنگ

گاهی اوقات | شنیدنی ها

گاهی اوقات بهتر است چیزهایی را به ما بگویند که از آن ها متنفریم تا چیزهایی که علاقه مند به شنیدنشان هستیم.

خاطرات فضایی!

شاید راسکین بوده که جایی گفته است: بدون معماری خاطراتی در طول تاریخ وجود نخواهند داشت. و خب اگر از رادیکالیزم مفهومی آن بگذریم به نظر چندان هم بیراه نبوده است. خاطراتی که در بناها شکل می گیرند و روحی که از خود باقی می گذارند حس غریبی دارد. مانند صداها که اعتقادی است مبنی بر آن که به علت خاصیت فیزیکی شان برای همیشه جاودانه اند و تمامی صداها از ابتدای جهان پیرامون ما موجود و باقی اند. یک بار در یکی از دره های تاریخی در غروبی سرد و خلوتی حاصل از محیط دور از دسترس، وارد یکی از دخمه های کلیسایی تاریخی شده بودم و تا چشمانم به سیاهی محض عادت کنند و فضای کوچک اتاقک را تشخیص دهم؛ جایی که گویا مکان خلوت راهبان و تارکان کلیسایی بوده است، حس عجیبی قبل از حواس ملموس دیگر ما آدم ها احاطه ام کرد و می توانستم به یقین بگویم در آن حفره ی محیط بر تاریکی تنها نیستم. که بعد از ترک من، قسمتی از من نیز مانند بسیاری کسان دیگر باقی ماند در جایی که کیفیت معماری اش روح را جدا می کرد و قسمتی از آن را با خود برای همیشه به یادگار نگاه می داشت.

بله اویان، بی دار مان

اویان گاهی از دست خودش عصبانی می شود، گاهی از دست خودش خسته می شود و گاهی ناامید. اویان گاهی دوست ندارد در مورد خودش حرف بزند و گاهی دوست دارد در مورد خودش خیال کند. اویان گاهی دوست دارد نباشد آنی که هست و گاهی باشد بیشتر از چیزی که هست. اویان دوست دارد گاهی کارهایی را بارها تکرار کند و گاهی دوست ندارد کارهایش تکراری باشند. او دوست دارد گاه دوست داشته شود و گاه دوست داشتن را دوست ندارد. هنوز گاهی دوست دارد کودک باشد و گاهی بیش-سال تر از چیزی که هست. اویان دوست دارد آن طور باشد که در لحظه می خواهد باشد و هیچ قید و خیال و فکری در بند، بودنش را نکنند. اویان دوست دارد گاه کودکانه بنویسد و گاه ننویسد و گاه آن چه نوشته را پاک کند و گاه آن چه نانوشته است را خیال کند که نوشته. او دوست دارد که فکر کند هست در حالی که نیست و نیست در حالی که از همیشه بیشتر است و دوست دارد خیال نیز بنویسد و راست نیز.

اویان دوست دارد باشد و نباشد.

مردمان عادی

اگر عادی بودن یعنی اجبار به انجام کارهایی که میل در آن ها نقشی ندارد، آیا می توان آن را قضاوت کیفی کرد؟ آیا این قضاوت خود امری است اجباری که میل در آن نقشی ندارد و برخواسته از تکلیف عقلی است در برابر اندیشیدن به عادی بودن یا خیر؟ و یا میلی است برای رهایی از اجبار به بی میل عمل کردن؟ اگر یک مرحله دورتر بایستیم چه؟ آیا اندیشیدن به عادی بودنِ اندیشۀ عادی هستیم یا خیر؟ خود یک میل به فرار از اجبار به انجام «بی میل» است یا اجباری از سر بی میلی به گذران زیستن؟

دامن تو

آغاز فروردیـــــــــــــــــــــــــــــــــــــن چشمت، مشهد من

شیراز من، اردیـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــبهشت دامن تو

قیصر امین پور